Restauratie van een Epiphone Byron
De Klassiekers - Gitarist 391, oktober 2003
Gitarist Extra 21-09-2023 12:09
In Gitarist 391 (oktober 2023) staat in de rubriek De Klassiekers een Epiphone archtop centraal, het 15 inch Byron model. Deze gitaar is afgelopen jaar gerestaureerd door luthier Wout Bosma. Hier lees en zie je hoe dat in zijn werk ging.
Geschiedenis
In 1931 introduceerde Epiphone maar liefst twaalf archtopmodellen: zes gitaren en zes viersnarige tenor/plectrum modellen. Elk model kreeg een mooie naam die klasse uitstraalde. Afkomstig uit Engeland, Amerika en Griekenland (het thuisland van de Stathopoulo’s - de oprichters en eigenaars van Epiphone), waren dat door de jaren heen naast het DeLuxe-topmodel onder andere de Olympic, Broadway, Devon, Spartan, Royal en de hier besproken Byron.
Tussen 1931 en 1957 (in '57 werd Epiphone overgenomen door Gibson) heeft Epiphone in totaal dertien archtopmodellen uitgebracht, van de grote en mooi afgewerkte DeLuxe tot de eenvoudige en veel kleinere Olympic.
Toen de Byron in 1949 werd geïntroduceerd was hij met zijn 70 dollar de laagst geprijsde gitaar uit de catalogus (ter vergelijking: de DeLuxe kostte toen 375 dollar). De introductietekst luidde: “Dit nieuwe Epiphone-model is een instrument met een ongewoon fijnzinnige klank: zorgvuldig geselecteerd sparrenhout is gebruikt voor het bovenblad en de mahonie achterkant en zijkant maken het een fijn klinkende en mooi ogende gitaarbody.”
De Byron waar het hier om gaat komt uit 1951 en is een van de 44 Byrons die nu bekend zijn van de ongeveer vijfhonderd die destijds zijn geproduceerd. In 2022 is hij in Amerika gekocht door Rienk Agtereek van gitaarzaak The String in Amsterdam en is vervolgens gerestaureerd door luthier Wout Bosma. Het element is een DeArmond Guitar Mike uit 1949.
Dit is de Epiphone zoals geïmporteerd door en gekocht bij The String.
- De slagplaat is zwart en niet origineel
- De DeArmond Guitar Mike is los aangeschaft en hier al gemonteerd zoals destijds bedoeld: geklemd om de snaren achter de brug
Restauratie
De gitaar was in redelijk goede staat, maar had inmiddels wel wat scheurtjes in het bovenblad gekregen, lopend vanaf de F-gaten en vooral onder het staartstuk:
Hier wordt de scheur onder het staartstuk gelijmd:
Hals
Natuurlijk moest ook aan de hals het nodige gebeuren. Zo zijn de frets gevlakt en is er een nieuwe topkam gemaakt.
Brug
Van de brug is het onderste deel origineel gebleven, terwijl het bovenste is vernieuwd - handgemaakt door Wout Bosma uit een stuk palissander. De nieuwe brug heeft meer compensatie gekregen dan het origineel voor een betere intonatie.
Slagplaat
Er moest niet alleen een nieuwe slagplaat komen, ook de bevestiging bij de hals had onderhoud nodig, zoals je hier kunt zien:
Wout Bosma maakte hiervoor een blokje dat met een pin aan de hals is bevestigd en waar de slagplaat op rust:
Hier de gemonteerde slagplaat, met schildpadmotief, zoals ook het origineel moet zijn geweest.
Element
De DeArmond Guitar Mike is aan de hals bevestigd met een stangetje dat Guild - de huidige eigenaar van DeArmond - hiervoor beschikbaar heeft. Zo kan je snaren verwisselen zonder het element los te hoeven maken en is de posititie gefixeerd. De volumeregelaar is in de slagplaat gemonteerd, net boven de bovenkant van het F-gat. Vanhier gaat een kabel naar de endpin jack, als bij een akoestische gitaar.
Luthier Wout Bosma met de gerestaureerde Epiphone Byron:
Hier hoor je de Byron, eerst akoestisch dan de elektrische klank van de DeArmond.
