Videoserie 'De magie van de blues in de muziek van nu' - Les 2: Kleur in klank

Jack Pisters’ Guitarmatrix

Gitarist Extra 20-03-2025 23:03

Gitarist en Jack Pisters' Guitarmatrix presenteren

De magie van de blues in de muziek van nu
Les 2: Kleur in klank - spelen met licht en donker

Dit is een extra web-item naar aanleiding van een artikel in Gitarist 409, april 2025. Vanaf dinsdag 25 maart in de winkel. Of je kunt deze editie nu al bestellen in onze webshop Muziekmagazines.nl. We sturen Gitarist op zonder verzendkosten.  

In deze videoserie geeft Jack Pisters voorbeelden van allerlei manieren om de pentatonische toonladder toe te passen, van blues tot vrolijke popsongs, grunge en freaky fusion. Elke maand, bij uitkomen van een nieuwe editie Gitarist, verschijnt een nieuwe aflevering,  8 maanden lang.  

Jack Pisters legt uit: “We hebben het dan nog steeds over die vijf noten, maar met alle mogelijkheden kan je er rustig een leven lang mee bezig zijn. Sterker nog: met een paar van die mogelijkheden kan je een leven lang gelukkig zijn. Dat vind ik wel belangrijk om aan te geven, dat moeilijk of meer niet per se beter is. Het is een keuze. Ik ga tegen Yngwie niet zeggen dat hij minder moet spelen en tegen BB King niet dat hij meer moet spelen. Je gaat ook niet tegen Frank Zappa zeggen: doe niet zo moeilijk.”

Hoewel de mogelijkheden uitgebreid zijn, zijn de voorbeelden eenvoudig en praktisch. Zo kun je snel aan de slag met de concepten en jouw eigen spel en improvisaties verrijken.

Bekijk hier de video van les 1: One size fits all. 

En bekijk hier les 2: Kleur in klank - spelen met licht en donker

 En lees hieronder de extra uitleg bij de video van Les 2 'Kleur in klank - spelen met licht en donker' en de AMACK aandachtspunten van de workshop op Amsterdam Guitar Heaven

AMACK-schema A=Attitude M=Motorisch A=Audiovisueel C=Creativiteit K=Kennis

In de eerste les gebruikten we één pentatonische ladder voor  akkoordenschema’s binnen één toonsoort. Het kiezen en buigen
(benden) van noten is een kunst op zich, en we gaven voorbeelden vanuit zowel majeur als mineur.

Veel songs in een majeurtoonsoort maken gebruik van een majeurakkoord op de verlaagde zevende basnoot. Dit opent de deur richting mineur en mooie bluesinvloeden, waardoor majeursongs en -solo’s krachtiger,
donkerder en gelaagder worden. Denk aan nummers als Gloria, Won’t Get Fooled Again, Cocaine en talloze andere voorbeelden.

A: Begin met duidelijke, krachtige, maar eenvoudige muzikale lijnen binnen de twee posities.

M: Oefen bijvoorbeeld met een akkoordenschema met een E, D en A akkoord. Begin met eenvoudige frases in E majeur (C♯ mineur, vingerzetting 1 in positie IX) en schuif deze vrijwel letterlijk drie vakjes
omhoog naar E mineur (vingerzetting 1 in positie XII). Dit creëert een licht-donkercontrast met hetzelfde motief op twee plekken op de hals.
Breid deze aanpak uit met de twee eerder geleerde slideposities in zowel majeur als mineur binnen de toonsoort waarin je speelt. Combineer ze goed om flexibiliteit te ontwikkelen. Daarnaast kun je de vijf basisposities nu op twee plekken toepassen, wat in totaal tien mogelijkheden oplevert - inclusief alle muzikale uitdagingen die daarbij horen.

A: Het horen en zingen van deze verdubbelde mogelijkheden vergt discipline en oefening. Bestudeer je muzikale helden en let op hun lijnen, expressie en vooral de nuances in hun spel. Wanneer je de  mineurpentatoniek binnen een majeursong speelt, wordt de kleine terts (g) vaak iets hoger geïntoneerd om beter te mengen en die karakteristieke
spanning te creëren. Het herkennen en zingen van zowel de majeur- als mineurpentatoniek binnen zo’n akkoordenschema is een uitdagende, maar waardevolle oefening.

C: Deze aanpak biedt eindeloze mogelijkheden en gelaagdheid in je spel, waardoor je speelt met contrast tussen licht en donker. Het voelt als een vraag-en-antwoorddialoog binnen je muzikale verhaal en verrijkt je expressie. Ook je songs krijgen hierdoor meer dynamiek en kracht. Het komt bovendien ook veel voor dat beide basnoten in een song gecombineerd worden, bijvoorbeeld bij akkoordenschema’s zoals A-G-D-E (met een G♯).

K: De grote gitaarhelden hebben allemaal hun eigen balans tussen deze twee klankkleuren en schakelen moeiteloos daartussen om hun emoties kracht bij te zetten. Tot nu toe hebben we binnen de pentatoniek de volgende noten behandeld: E, F♯, G, G♯, A, B, (B♭ = blue note), C♯, D, E. Oefen het schakelen tussen majeur en mineur per positie, specifiek op combinaties van twee snaren. Wanneer je dit smaakvol toepast, vergroot het niet alleen je mogelijkheden, maar ook je overzicht op de hals aanzienlijk.  

Download ook het inleidende artikel uit Gitarist 407