Exact veertig jaar na het begin van de solocarrière van Rory Gallagher kreeg Gitarist een uniek kijkje in de iconische spullen die zijn gitaargeluid vleugels gaven. Lees het artikel van 9 pagina's in de juni-editie van Gitarist!
Hier op Gitarist Extra kun je achtergrondinformatie, audio en video vinden. Zin gekregen om te spelen? We hebben drie licks in de stijl van Gallagher toegevoegd in notenschrift en tablatuur!
Klik hier voor de Spotify playlist van Rory Gallagher met de albums besproken in het artikel.
Gallaghers techniek: drie voorbeelden
Rory Gallagher stond bekend om het feit dat hij nooit zonder Stratocaster werd gesignaleerd (er wordt gezegd dat hij de eerste Strat in Ierland bespeelde). Zijn unieke en persoonlijke stijl was een mix van blues, rock en zelfs een beetje Keltische volksmuziek. Maar Rory had meer te bieden dan de mineurpentatonische toonladder. In onderstaande voorbeelden zul je mineurpentatonische en majeurladders tegenkomen en pentatonische toonladders met een toegevoegde none (9). Juist door het gebruik van die toonladders en de manier waarop hij ze speelde (met trillers, opdrukken, pre-bends en dergelijke) onderscheidde Rory zich van de rest. Je kunt veel van hem leren als je bestudeert hoe hij de alledaagse bluesladder gebruikte. Probeer maar eens een A mineurpentatonische lader op de hals uit te zoeken met een toegevoegde B noot.
Majeurlick in de stijl van Gallagher
In dit voorbeeld wordt E majeur gebruikt, een toonladder die veel gitaristen, zeker bluesgitaristen, liever links laten liggen. Dit voorbeeld laat zien dat je met wat creativiteit en de juiste frasering elke toonladder tot leven kunt laten komen.
Lick met losse snaren in de stijl van Gallagher
Gebruik een combinatie van plectrum en vingers voor dit voorbeeld. Sla de losse snaar met plectrum aan en speel de melodie daarboven met je middelvinger. Houd het ritme op de derde snaar strak.
Blueslick in de stijl van Gallagher
In dit voorbeeld gaat het om opgedrukte tweeklanken en trillers. Je kunt zien dat bij de opgedrukte tweeklanken in feite alleen de derde snaar wordt opgeduwd en de tweede snaar niet. Het gaat hier om controle en onafhankelijkheid van beide vingers.
Rory Gallagher: Rory's glorie
Rory Gallagher werd op 2 maart 1948 geboren in een muzikale familie. Vader Daniel speelde accordeon en zong, moeder Monica was zangeres. Rory en zijn broer Dónal werden op jonge leeftijd gestimuleerd een muziekinstrument op te pakken. Rory kreeg zijn eerste gitaar op negenjarige leeftijd. Tegen de tijd dat hij twaalf was won hij een talentenjacht en kocht van het prijzengeld een elektrische gitaar. De aanschaf van de iconische ’61 Fender Strat volgde drie jaar later.
In eerste instantie hield Rory zich bezig met akoestisch gitaarspel, eventueel met mondharmonica. Hij leerde zichzelf ook het spelen van onder andere altsax, mandoline, banjo en basgitaar aan. Muddy Waters bleek een grote invloed, later Woody Guthrie en Lead Belly. De jonge gitarist begon blues met folk en rock te combineren. Na zijn afstuderen speelde hij in Ierse showbands als Fontana, later bekend als The Impact. Uiteindelijk keert hij in 1966 terug naar Ierland om Taste op te richten.
Bekijk hieronder een selectie (live) video's van Rory Gallagher. Schakel naar de volgende video met |>
Taste
Taste, in eerste instantie opgericht als The Taste, bestond uit Gallagher, Norman Damery en Eric Kitteringham. Twee jaar later worden Damery en Kitteringham echter vervangen door drummer John Wilson en bassist Richard McCracken. Het powertrio tourt onder andere met Cream en Blind Faith, maar valt kort na het Isle of Wight Festival uit elkaar in 1970. Het is de start van de indrukwekkende solocarrière van Gallagher, waarin hij zijn beste materiaal uitbrengt en zich vestigt als de gitarist die we allemaal kennen.
Ook in de jaren ’80 bleef Gallagher opnemen en bracht platen als 'Jinx', 'Defender' en 'Fresh Evidence' uit. Zijn laatste show speelde hij op 10 januari 1995 in Nighttown in Rotterdam. Gallagher was ziek door een beschadigde lever: het resultaat van medicijngebruik in combinatie met alcohol. Na een levertransplantatie stierf hij uiteindelijk op 14 juni aan de gevolgen van een infectie.
In Gitarist 255 (juni 2012) kun je meer lezen over Rory’s gouden periode in de jaren ’70 en de gear die hij gebruikte, zoals de Vox AC30 versterker, Fender Twin Amp, Martin D-35 en de overbekende Fender Stratocaster uit 1961. Joe Bonamassa kreeg onlangs de gitaar overhandigd van Gallagher's broer Dónal om er live enkele tracks op te spelen. JoBo's reactie kun je ook in dit artikel terugvinden.
Rory's '61 strat
Rory Gallagher’s Stratocaster uit 1961 is onlosmakelijk verbonden met de Ierse gitarist. Wat vond hij er zelf van? Op de officiële website staat een quote van Rory over de strat:
“… Het was de eerste Stratocaster die ik ooit had gezien. Naar verluid zou het zelfs de eerst Strat zijn die in Ierland terecht is gekomen. De man die de gitaar voor mij had zat in een showband en had een rode besteld. Toen ze een sunburst stuurden, besloot hij te wachten tot de rode binnen zou komen. Ik kreeg de sunburst: wat een luxe! De gitaar was van meet af aan makkelijk te bespelen en ik heb hem altijd gehouden: sterker nog, hij klinkt steeds beter! Ik heb regelmatig de hals eraf moeten halen om deze te laten drogen. Hij werd vochtig na flink veel optredens, waardoor er problemen met stemmen ontstonden. De knoppen zijn weg, de elementen zijn opnieuw gewonden en de tremolo-arm is stuk, maar verder is de gitaar nog steeds een stuk! Het is een ’61 model en hij heeft een zeer vlakke hals. Ook al maakten ze deze gitaren normaal van elzen en essen, vertelde iemand mij dat deze eigenlijk van esdoorn gemaakt is.”
Dónal Gallagher vertelt ook over de periode dat de Strat van zijn broer werd gestolen tijdens een tournee:
“Ik kan me nog goed herinneren dat dit gebeurde in Dublin, verschrikkelijk! Wat het nog erger maakte is dat Rory een Telecaster had geleend van een vriend voor het optreden. Het was een grote stap voor Rory om in Dublin op te treden, dus hij leende de Tele zodat hij daar slide op kon spelen. Jammer genoeg werd de Telecaster ook gestolen. Een week lang voelde het alsof iemand die we kenden was gekidnapped…”
“In die tijd had je in Ierland een televisieprogramma genaamd ‘Gardia Patrol’, waarin Rory’s gestolen gitaar werd besproken. En aangezien er toen slechts één televisiekanaal was in Ierland had iedereen de show gezien. Daarna vond de politie de gitaar ergens achtergelaten terug. We waren ze ontzettend dankbaar!”
Fender bracht twee jaar na Rory’s dood een Rory Gallagher Signature Stratocaster uit. Deze exacte replica van de ’61 Strat werd tot in het kleinste detail nagemaakt. Zo heeft deze gitaar, net als het origineel, 5 Sperzel stemmechanieken en één Gotoh stemmechaniek. De lak, of wat er op het origineel van over was, is ook minutieus nagemaakt. Gallagher zweette nogal tijdens optreden en heeft hiermee zijn Strat effectief van de lak ontdaan. Het lichaamsvocht van de Ier zou nogal zuur zijn geweest.
Bij de twaalfde fret is één van de markeringen spierwit, als je deze vergelijkt met de overige verkleurde stippen. Fretmarkeringen werden in de jaren zestig nog van klei gemaakt. Toen de onderste markering bij de twaalfde fret er uit viel werd deze vervangen door een nieuwe van plastic. Deze is altijd witter gebleven dan de rest. Ook dit is natuurgetrouw overgenomen voor de signature-uitvoering.
Een van de paginaspreads in Gitarist 255, juni 2012