In Memoriam BB King

Bluesheld overleden op 89-jarige leeftijd

Muzieknieuws 15-05-2015 13:33

De legendarische Amerikaanse bluesgitarist BB King is op 89-jarige leeftijd in Las Vegas overleden. De gezondheidstoestand van King, die al twintig jaar aan diabetes leed, was al enige tijd zeer slecht. In oktober werd hij onwel tijdens een optreden en moest hij zijn tournee uitgedroogd en uitgeput afbreken. BB King is zonder twijfel een van de meest succesvolle en invloedrijke bluesartiesten aller tijden. In zijn carrière die maar liefst acht decennia omvatte, heeft de zanger en gitarist artiesten binnen en buiten de blues geïnspireerd. Op 14 mei is hij overleden in zijn huis in Las Vegas.
Een In Memoriam van de hand van Kevin Pasman, gevolgd door het laatste interview dat Gitarist met BB King deed, het coverartikel van Gitarist 226, januari 2010.

King werd geboren op 16 september 1925 op een katoenplantage bij Itta Bena in Mississippi. In zijn jeugd zong hij in het kerkkoor en in zijn jonge tienerjaren begon hij met gitaarspelen. Eind jaren veertig begon zijn professionele carrière als muzikant en hij hield er nog tot op hoge leeftijd een uitzonderlijk druk tourschema op na. Naar verluidt trad hij in 1956 maar liefst 342 keer op.

Lucille
Berucht is het verhaal over een optreden in Arkansas in 1949. Twee bezoekers van het café waar King speelde raakten in gevecht en een van hem stootte een vat kerosine om dat gebruikt werd om het café te verwarmen. Nadat het gebouw in brand vloog en werd geëvacueerd, rende King naar binnen om zijn geliefde Gibson ES-335 van de vlammen te redden. Sinds hij een dag later erachter kwam dat het gevecht ging over een vrouw die Lucille heette, heeft King iedere gitaar die hij gehad heeft zo genoemd, om hem eraan te herinneren nooit meer zoiets doms te doen.

Omdat King niet sterk was in muziektheorie en zelf toegaf zwak te zijn in akkoorden, was hij aangewezen op improvisatie en leadgitaarspel. Hij ontwikkelde daarin een zeer herkenbare stijl die gekenmerkt wordt door intense snaaropdrukkingen en een expressieve vibrato en waarmee hij legio gitaristen beïnvloedde. Ook zijn invloed op de ontwikkeling van de elektrische blues is onmiskenbaar.

Grammy's 
In 2009 nam King nog een Grammy in ontvangst – zijn vijftiende – voor zijn meest recente album ‘One Kind Favor’. In 1987 kreeg hij zelfs de Grammy Lifetime Achievement Award. BB King verkocht miljoenen platen over de hele wereld en kreeg een plek in de Blues Foundation Hall of Fame en de Rock and Roll Hall of Fame. Het Amerikaanse blad Rolling Stone zette hem ooit op de derde plaats van een lijst van de beste gitaristen aller tijden. Eind 2006 volgde de Medal of Freedom, de hoogste burgeronderscheiding in de VS. 

Hij was een grote invloed op de generatie bluesrockgitaristen die in de tweede helft van de jaren zestig doorbrak, zoals Eric Clapton en Mike Bloomfield. BB King speelde tijdens zijn lange carrière ook samen met vele popmuzikanten. Bekend is zijn optreden met U2 in 1988, te zien in hun concertfilm Rattle And Hum, die hem onder de aandacht van een jonger publiek bracht.

Onvermoeibaar
King was een onvermoeibare artiest die bijna constant optrad. In 2011 stond hij nog op het North Sea Jazz Festival in Rotterdam, zijn laatste optreden in de Benelux. In totaal nam hij meer dan vijftig albums op – zelf wist hij niet precies hoeveel. 

Begin april werd King opgenomen in het ziekenhuis vanwege uitdroging door diabetes, waar hij al geruime tijd aan leed. Sinds begin mei werd hij thuis verzorgd. King laat naar verluidt vijftien kinderen en meer dan vijftig kleinkinderen na. Na Freddie (1976) en Albert King (1992), overigens geen familie, is hij de laatste van de drie Kings of the Blues die overlijdt. BB King overleed afgelopen nacht thuis, in zijn slaap


Interview in Gitarist 226, januari 2010
Eind 2009 spraken we bij Gitarist voor het laatste met BB King. Dat interview werd afgedrukt in Gitarist januari 2010, waarvan je de tekst hieronder kan vinden.   

 

BB King
Aan het hof van de blueskoning

Zijn laatste album, ‘One Kind Favor’, is een eerbetoon aan de oude geesten van de Delta blues. Zelf is BB King springlevend en klaar voor de volgende rit.

Het is nu drie jaar geleden dat BB King Europa aandeed tijdens, wat toen heette, zijn  afscheidtournee. Na een ongekende carrière van ruim een halve eeuw leek de Beale Street bluesman eindelijk zijn geliefde Lucille aan de wilgen te gaan hangen. De tijden van de katoenvelden en driehonderd optredens per jaar in het ruige bluescircuit liggen dan wel achter hem, maar BB Kings huidige tourschema zou ook een veel jongere man regelmatig vroeg onder de wol doen kruipen.

We weten inmiddels dat de voorzitter van het bluesbestuur nog wel even door zal gaan. Hij was in 2007 koninklijk aanwezig tijdens Eric Claptons Crossroads Benefit tour, rockte met John Mayer mee tijdens het 2008 Grammy Nomination concert en was dit jaar een van de prominente artiesten tijdens het North Sea Jazz festival. En dan verscheen vorig jaar ook nog ‘One Kind Favor’, een sfeervolle verzameling songs die teruggrijpt naar de beginjaren van BB King als bluesgitarist. Het is zijn beste album sinds jaren.

 

Wat is het verhaal achter uw laatste album, ‘One Kind Favor’.
“Het album is geproduceerd door T-Bone Burnett. Hij kwam met het idee om songs op te nemen die op de radio waren toen ik pas begon met spelen, en ze dan op mijn manier te doen. Tijdens onze eerste bijeenkomst om het album voor te bereiden, schreef hij een stuk of twintig songs op die hij goed vond en hij liet mij hetzelfde doen. Wat je op het album hoort, komt daar vandaan. Het leek ons het juiste moment om zo’n album te maken en we zouden wel zien of het zou werken.

Ik vroeg Dr. John piano te spelen. We hebben al veel opgenomen samen. Ik heb hem er graag bij omdat hij zo’n natuurlijke stijl heeft.”

U heeft vanaf het begin in Memphis, toen uw She’s Dynamite opnam met Sam Phillips, regelmatig oudere songs opgenomen. Doe u dat om de bluestraditie levend te houden?
“Nee, daar heeft het niets mee te maken. She’s Dynamite… dat is al zo lang geleden. Ik nam dat op omdat de platenmaatschappij vond dat het een goed, pakkend nummer was. Dat was in de begindagen van de rock ’n’ roll en zij zullen wel gedacht hebben dat mijn versie een soort ‘BB King speelt rock ’n’ roll’ zou worden. Veel mensen denken dat Sam Phillips (de legendarische rock ’n’ roll-producer – red.) die opnames heeft geproduceerd, maar hij had niets te maken met de keuze van de songs. Hij was de technicus. In die tijd zat ik bij de Bihari broers (oprichters van Modern Records in LA en RPM, Flair en Meteor Records in Memphis – red.) en die zeiden tegen de studio dat elke artiest van hen die in de stad was kon opnemen wat hij wilde en dat zij de rekening zouden betalen.

Dat was de rol van Sam Phillips in die tijd: hij deed de techniek en moest ervoor zorgen dat de songs goed op de band kwamen. Bij alles wat ik opneem probeer ik als mezelf te klinken en ik probeer songs te kiezen die bij me passen. Dat doe ik zo goed mogelijk, en ik zie wel of het publiek het wat vindt of niet. Ik kan toch niet voorspellen wat ze willen horen.”



Vindt u het wel eens frustrerend dat er mensen zijn die denken dat u niet meer heeft gedaan dan The Thrill Is Gone en spelen met U2?
“Het zou raar zijn als ik dat zou ontkennen. Het punt is dat ik nooit veel geluk heb gehad met de radio. In 1951 kreeg ik een telegram van de Bihari broers dat er 100.000 exemplaren van Three O’Clock In The Morning verkocht waren. Natuurlijk was ik daar blij mee, maar ik wist ook dat die song het zo goed deed omdat ie regelmatig op de radio te horen was. De enige andere keer dat ik hulp kreeg van de radio was met The Thrill Is Gone. Veel van mijn andere songs hebben net zo goed verkocht, maar ze zijn niet of nauwelijks op de radio geweest. Het probleem is dat veel stations die blues uitzenden dat pas zaterdagnacht doen en net als de meeste andere mensen ben ik geen vampier!”

Dat er bij de laatste uitreiking van de Grammy’s drie generaties bluesgitaristen op het podium stonden – u, Buddy Guy en John Mayer – moet goed geweest zijn voor de blues
“Ja, hoewel het me pijn deed dat wij, Buddy Guy, John Mayer en ik, helemaal naar Californië kwamen om onze overleden vriend Bo Diddley te eren en dat niemand zelfs maar de moeite nam om te vermelden dat wij erbij waren. Terwijl ik helemaal vanuit Florida moest komen omdat ik daar aan het werk was. Ik word niet meer boos om dat soort dingen, ik ben eerder teleurgesteld. Zo gaat het al mijn hele leven. Omdat ik niet op de radio was, moest ik wel zoveel toeren om de mensen mijn muziek te laten horen. Maak je geen zorgen om mij, ik heb mijn beste tijd gehad, maar denk je eens in hoe moeilijk het is voor de jonge bluesmannen. Zij verdienen het om gehoord te worden en het maakt me wel eens verdrietig dat dat niet gebeurt. Ik zou alle critici en journalisten willen oproepen om de jeugd een kans te geven.”

Ik heb me laten vertellen dat u zo vaak als mogelijk nog gebruikmaakt van uw tourbus. Heeft u nog tijd om te oefenen als u onderweg bent?
“Ik mag blij zijn als ik een half uur per dag voor mezelf kan spelen. Meer niet. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik harder moest werken dan andere gitaristen. Ik heb nooit goed akkoorden kunnen spelen en dat is de reden waarom mijn band de begeleiding doet en ik alleen solo’s speel. Zo ben ik begonnen en ik ben te lui geweest om er iets aan te doen. Ik wil helemaal niet klinken als T Bone Walker of Barney Kessel, maar het zou leuk zijn om tenminste net zo goed te zijn als zij waren.”

Komt u nog wel eens mensen tegen die vinden dat blues het achterlijke neefje van jazz is? U heeft wel eens gezegd dat u vroeger zoveel oefende omdat u een beetje jazz in uw eigen spel wilde.
“Tegenwoordig oefen ik geen jazz meer. Vroeger kreeg ik hulp van muzikanten uit mijn band om beter jazz te leren spelen. Het maakte hun leven ook makkelijker als ik dat kon. Iedereen van mijn band is een betere muzikant dan ik! Ik houd van jazz, rock ’n’ roll, een beetje hiphop op zijn tijd – er is bijna geen muziek waar ik niet naar wil luisteren. Alleen als er kwaad gesproken wordt over vrouwen, want wat mij betreft zijn vrouwen het mooiste wat onze aarde te bieden heeft.”

Op oude foto’s is te zien dat u met een microfoon in uw versterker speelt, ik neem aan dat dit was om uw gitaar door te versterken naar de PA. Was het moeilijk om in die tijd boven een bigband uit te komen?
De eerste keer dat ik T Bone Walker hoorde, was een openbaring voor me. Hij speelde Stormy Monday en het was het beste wat ik ooit had gehoord. Door hem wilde ik gitaar leren spelen en als het had gekund was ik met hem getrouwd! Hij speelde op zijn grote Gibson (een ES-5 – red.) en je kon hem heel goed horen. Dat gaf me het idee om een microfoon te gebruiken voor dat beetje extra volume. Het probleem dat ik daarna moest oplossen was dat de noten van T Bone Walker en de anderen niet op de hals van mijn gitaar te vinden waren.”

Op die foto’s is ook te zien dat u vroeger allerlei gitaren bespeelde, van Fender Stratocasters tot die dikke Gibson Switchmaster modellen. In die tijd waren zulke gitaren nog maar net te koop. Was het belangrijk voor u om altijd de nieuwste gitaren te hebben?
“Nee, het was belangrijk voor me om een gitaar te hebben, meer niet. Het kon me niet schelen wat voor een. Ik kwam van het platteland en we hadden geen geld zoals de mensen uit de stad. Je kon wel sparen, maar het viel niet mee om voldoende geld bij elkaar te krijgen voor een goed instrument. Ik kocht mijn eerste elektrische gitaar toen ik naar Memphis ging: een Gibson met een DeArmond element die ik gebruikte met een kleine Gibson versterker. Soms ging mijn gitaar kapot of werd gestolen. Ik ben een keer van achter aangereden in mijn auto door een grote vrachtwagen en van het verzekeringsgeld kon ik weer een mooie gitaar kopen.”

Wat is er behalve uw vingers en uw gitaar bepalend voor het geluid van BB King?
“Ik gebruik graag buizenversterkers en mijn favoriet is de Fender Twin; elke Twin in redelijke staat kan me geven wat ik wil. Volume en treble staan op 10, de bas ongeveer op 6 en ik gebruik maar een klein beetje reverb. Met die instellingen kan ik in elke zaal mijn geluid vinden met de regelaars op mijn gitaar. Ik speel ook graag over Gibson Lab Series versterkers. Die zie je niet veel meer, dus steeds als ik er een vind, koop ik hem.”

U bent altijd een fan geweest van uw neef Bukka White – heeft u ooit geprobeerd steelgitaar te spelen?
“Ik ben opgegroeid met die Delta stijl maar het is me nooit gelukt om te spelen als Bukka, of als iemand anders. Ik wilde klinken als Lonnie Johnson, Blind Lemon Jefferson – zelfs Jimmy Rogers deed leuke dingen, vond ik. Ik luisterde ook graag naar Django Reinhardt, maar toen ik eenmaal T Bone Walker had gehoord, wist ik welke kant ik op wilde. Ik heb wel geprobeerd die gasten na te doen, maar ik wilde ze nooit precies naspelen. Ik was een rebel en wilde mijn eigen gang gaan, spelen wat ik voelde. Dat is me wel op kritiek komen te staan. Nog niet zo lang geleden schreef iemand dat ik een slap aftreksel van de blues speelde. Nou, als iemand dat wil schrijven moet hij dat vooral doen. Mij kan het niet schelen. Ik doe gewoon wat ik leuk vind.”


zoeken
zoeken