Ode aan Jeff Beck

Topgitaristen vertellen ons waarom ze Jeff Beck zo goed vonden

Gitarist Extra 23-02-2023 12:02

Natuurlijk hebben wij bij Gitarist meteen de dag na zijn overlijden op onze website drie artikelen over Jeff Beck gepubliceerd en onze interviews uit 2000 en 2009 online geplaatst. Ook vroegen we een aantal gitaristen om voor ons te beschrijven wat het nou precies is in dat spel van Jeff Beck dat ons zo raakt, dat hem tot een van de allerbelangrijkste gitaristen ooit maakt.

Dit is een extra web-item naar aanleiding van een artikel in Gitarist 384, maart 2023. Vanaf vrijdag 24 februari in de winkel. Of je kunt deze editie bestellen in onze webshop Muziekmagazines.nl. We sturen Gitarist op zonder verzendkosten.  

In Gitarist 384, maart 2023 kan je de antwoorden lezen van een heel aantal Engelse en Amerikaanse gitaristen, zoals Steve Hackett, Joe Bonamassa, Steve Vai en Brian May. In dit artikel tonen we de reacties van Nederlandse en Belgische gitaristen.  

Darnaast hebben we nog een reeks andere artikelen op Gitarist,nl gepubliceerd: 

Audio bij de Jeff Beck workshop in Gitarist 384.  

Klik hier voor ons interview met Jeff Beck uit 2009

En klik hier voor een uitgebreide biografie met historische video's en het laatste optreden van de US tour. 

Ook op Gitarist.nl de volgens Jeff Beck beste vijf gitaarsolo's aller tijden, inclusief video. 

 

GITARISTEN OVER JEFF BECK

PABLO VAN DE POEL
"Jeff Beck! Wat ik zo bijzonder vind aan Jeff Beck is dat hij niet is blijven stilstaan. Hij is niet in de 70's gestopt met evolueren en experimenteren, zoals veel andere rocksterren toen ze eenmaal zo succesvol werden dat ze de hele dag cocktail-nippend aan hun zwembad konden liggen stinken met hun neus in de coke of een waarschijnlijk veel te jonge dame.

Deze originele British Invasion wildeman die in de 60's gewapend met een fuzz (en de stem van Rod Stewart) in elke solo een soort furieus gitaarduel aanging met zichzelf ontwikkelde zich tot een melodieuze Stratocaster Sjamaan met een absolute controle over zijn instrument.

Muzikaal gezien ben ik meer fan van die eerdere 60's Jeff Beck (ik vind zijn tone op Truth en Beck-Ola echt om op te vreten, zo heerlijk).

Maar voor iemand die is blijven doorgroeien tot het punt dat hij je op zijn 78e nog steeds stijl achterover kon doen slaan met zijn spel, zijn techniek, tone en finesse, kun je alleen maar eindeloos veel respect hebben.

Rust zacht, ouwe gek!"


JEROME HOL
"Jeff Beck had een geheel eigen geluid dat je uit duizenden  kon herkennen. Zo ook toen ik afgelopen zomer uit de auto stapte bij een bezoek aan Perugia, waar hij bezig was met de soundcheck voor zijn optreden op het Umbria Jazz Festival. Zijn uitgestrekte tonen galmden over het plein door de parkeergarage.

Heel bijzonder vind ik hoe hij de melodie van Nadia wist te spelen met behulp van zijn bijzondere rechterhand techniek in combinatie met het veelvuldig gebruik van de tremolo arm." 


LEENDERT HAAKSMA
"In mijn beleving is Jeff Beck een van de beste gitaristen die er geweest is. Hij kon met een simpele setup van één gitaar en één amp alle denkbare klanken voortbrengen. 

Ik vind dat zijn grootste kwaliteit is dat hij zijn gitaar als een menselijke stem kon laten klinken, met alle dynamiek en toonhoogte nuances. En dat allemaal met de air alsof hij er geen moeite voor moest doen."


AD VANDENBERG
“Jeff Beck ontwikkelde een geheel eigen speelstijl, een eigen ‘taal’, een zeer persoonlijke stijl waarin rock, fusion, klassiek, funk en blues moeiteloos samenkwamen op een volkomen natuurlijk klinkende manier. Ik raad aan om zijn dvd ‘Live At Ronnie Scott’s’ te bekijken. Een geweldig optreden in een kleine jazzclub in Londen.”


WOJTEK JUSTYNA 
 
"Hij wist hoe hij je bij het oor moest grijpen, maar het was aan jou om je stevig vast te houden want het zou een intense rit vol verrassingen worden, een verpletterende dynamiek die altijd doordrenkt was met opgevoerde versterkertonen die je tot in het diepst van je ziel deden schudden."


RICHARD HALLEBEEK
“Voor mij was Jeff Beck het ultieme voorbeeld dat toon in je vingers zit. Gitaristen bezochten zijn studio om te kijken hoe hij zijn speakers had gemiket omdat er vast een truc was om zijn toon zo goed op te nemen. Om erachter te komen dat er gewoon een Shure SM57 over een Marshall combo aan de kabel hing te bungelen, voor zijn speaker.

Daarnaast is het erg mooi om te horen hoe hij zich steeds maar bleef ontwikkelen, zelfs nog nadat hij de 60 was gepasseerd. Sommige gitaristen kunnen op een gegeven moment vast koen te zitten in hun eigen stijl en licks, maar daar had hij zeker geen last van."


LEIF DE LEEUW
“Mijn favoriete gitarist ooit, Jeff Beck, is overleden. Jeff was een van de weinige ‘old-school’ gitaristen die nooit is gestopt zichzelf ontwikkelen. Vanaf de sixties tot zijn dood heeft hij alles tussen pop, jazz, blues en klassiek gemaakt. Bij alles wat je van hem zag en hoorde voelde je dat hij nog steeds aan het uitzoeken was wat de gitaar hem te bieden had. En dat alles met zijn compleet eigenzinnige frasering en sound en passie voor het instrument.

Ooit heb ik hem backstage een hand mogen geven, hij heeft de meest zachte handen die ik ooit heb gevoeld. Zijn handen voelden als kleine kussentjes. Misschien had hij daar zijn unieke touch door en zat sound bij hem echt in de vingers.

In oktober zag ik nog een live filmpje van hem voorbij komen van zijn tour door de VS. Ik dacht toen nog, hij klinkt beter dan ooit. Ik denk dat dat iets is waar wij muzikanten allemaal naar streven, nooit stoppen met jezelf ontwikkelen. Daarom voelen de meeste gitaristen als collectief hetzelfde, we zijn onze held verloren. Maar hij zal altijd te horen blijven, in mijn spel en in het spel van alle gitaristen die hij heeft beïnvloed, bewust of onbewust. Dank Jeff, namens alle gitaristen!"

Een paar dagen voor het overlijden van Jeff Beck speelde Leif in de theaterserie Snarenplukkers een prachtige versie van Cause We've Ended As Lovers, de Jeff Beck vertolking die als een rode draad door Leif's carrière heen loopt. Een video in de serie StageCoach Sessions.


DAVID PIEDFORT
“Van je helden leer je je sounds, licks en ideeën en zo neem je de toorts over en draag je die over aan een volgende generatie. Maar wat Jeff Beck me leerde, is anders. Toen ik mijn grootmoeder moest begraven en ik geen woord meer uit mijn stem kreeg, leerde Becks gitaarspel en muziek me dat ik mocht huilen met mijn gitaar. En dat deed ik die bewuste dag en bleef ik doen. Er zit schoonheid in. Ik denk nu dat elke song die je speelt wel ergens een spreekwoordelijke traan mag vertonen in de melodie die je kiest. Zonder Jeff Beck had ik dat misschien nooit zo begrepen. Daar ben ik hem eeuwig dankbaar voor.”  


KEES LEWISZONG
"Zelf ken ik niet zijn hele oeuvre van binnen naar buiten, dus van grote invloed is hij niet direct geweest. Maar een aantal helden die mij wel beïnvloed hebben zijn weer flink geïnspireerd door Jeff Beck. Dus indirect weer wel haha! 

Los van dat: het staat buiten kijf dat hij een groot pionier is geweest op vele gebieden. Naast dat hij een pionier op de gitaar is, bewonder ik ook zijn carrièrekeuzes. Hij volgde zijn hart, deed zijn eigen ding en is nooit meegelift met een succesvolle band. Er valt voor mij nog genoeg te ontdekken! 


JOHN F. KLAVER
Jeff's sound en frasering waren uniek en onmogelijk te evenaren. Daarnaast als een improvisator vond ik het altijd fascinerend hoe Jeff zijn solo's wist op te bouwen. Iedere noot had een statement en ging vervolgens moeiteloos over in de volgende. Dit alles maakt Jeff one of the greats. 


GOODBYE PORK PIE HAT
Eén vertolking van Jeff Beck heeft een enorme indruk gemaakt op tal van gitaristen: Goodbye Pork Pie Hat van het album ‘Wired’ (1976).

Age Kat zegt als we hem vragen naar wat Jeff Beck voor hem betekend heeft: “Eigenlijk leerde ik Jeff Beck relatief laat kennen. Ik speelde al een tijdje gitaar toen op een dag in mijn toenmalige stamkroeg mijn aandacht werd getrokken door een eenzame gitaar die Goodbye Pork Pie Hat inzette. Wat een prachtig intro! Daarna wordt het steeds gekker, een Fender Rhodes komt ‘m ondersteunen en even later valt de band in. In het begin speelt de gitarist vooral mooi en subtiel, maar geeft wel alvast een voorproefje van de expressiemogelijkheden die hij in huis heeft. Langzaam neemt het volume toe en na zo’n drie en een halve minuut lig ik compleet onderuit voor de bar. Dierlijke geluiden uit een Strat! Deze man gromt, brult, huilt en bedrijft de liefde met zijn gitaar op een manier die ik nog niet eerder gehoord had. Wat een geweldenaar. Na afloop van het nummer zit ik volkomen overdonderd op mijn kruk en een paar vrienden informeren bezorgd of het wel goed met me gaat. Overbodig om te zeggen dat na deze kennismaking mijn leven als gitarist veranderd is. Het is zeer inspirerend om naar iemand te luisteren die de horizon moeiteloos kilometers verder legt.”

Jack Pisters zegt: “Jeff Beck was ongrijpbaar, totaal uniek in spel en persoonlijkheid en met vele ogenschijnlijke tegenstrijdigheden. Wild maar in controle, hard doch sophisticated, no nonsens maar met veel extravagante versieringen. Zijn versie van Pork Pie Hat van Mingus greep me bij de strot. Een Strat, een fuzz en een Marshall was alles wat hij nodig had om ontelbaar veel kleuren uit zijn gitaar te toveren. Het unieke vibrato, de noten, de bends en flageoletten en altijd op zoek naar unieke sferen. Jeff Beck was voor mij de gitaarschilder. Meedogenloos gevoelig.”

En ook Jerôme Hol refereert aan deze track: “Fantastische gitarist die vanuit de rockmuziek een brug wist te slaan naar jazz met bijvoorbeeld Goodbye Pork Pie Hat. Ik ben altijd gefascineerd geweest door hoe hij melodieën met grote impact kon brengen." 

Dank voor al deze mooie woorden, beste gitaristen! 

 

We besluiten deze ode met een prachtgedicht van de hand van Charles Schouten.
Dank daarvoor Charles! 

Jeff Beck

wegens aangetoonde tonaliteiten sensatie van ‘t verwonderlijk vingerwringen
zal hij zelf doorgezaagde lompluiten samen met benzinemotoren laten zingen
Jeff beproeft pontificaal elk verschil tussen demonisch te duivels of diabolisch 
omfrunnikt vroemige roestbaksels en metaalmanifestaties extreem empatisch

ompopelt fijnbesnaarde zwoelzweverij met een plots prikkende spetterpunaise
hanteert de ultrasone sloophamer om orde te scheppen in de melodie malaise
overal aangeslingerde drijfveren te vinden voor verleidelijk hitsig kraamkermen
als vliegen er aalscholvers, waterraven of koolganzen voorbij in zotte zwermen

1975 - elpee boreling Blow by Blow dagdavert de vileinige solostem schittering
door volume variatie en sluw schurken dwingelandse durf en dwang veredeling 
werd ooit ‘n goed gehoorzame gitaar, de ploert de onverlaat, een toverlantaren
oplichtend bij ontelbare gastoptredens altijd dat gedoseerd iconisch onbedaren

hierom dat hij stipt, ontijdelijk en hoopvol speelt met gitaarhelden handtekening
dankbaar voor d’ontplofte rock ‘n roll en ruimtelijk verworven welzijns werveling
frettenfakkel glanzend ingestraald met bijna theremin traploos intonatie gemak
vol snijdende smulpulver o deze proefondervindelijke smaakmaker van grondlak

tot hoogglans, subtiel aangedikt met pienterpook voor minusculere toenadering
van spinrag vervette kleurtoonpose en straalbejaagd, spetterflitse beatbeleving
zulks zilten zangwapen ontlokt ons trilharen oorgehoor ene geweldige welstand
waarbij uitdagend speelplezier de hoofdmoot pakt, met powerpit als onderpand

gas geven, bekneld versnellen, lucide spirits lanceren en ook nog hi ho hinniken
ontspannen uit de band springen zo achteloos raak schieten, gezellig grinniken
instrumentaal taalverhaal jawel hyper alert blijven onder het loeien en sproeien 
om toch vooral, in ieders aandacht, dat mieterse hoogtepunt niet te verknoeien

en dan dit gemankeerde frettenvak met meer glijruimte voor de woordbetekenis
zoals het wankelwaardig in glas gevatte opgloeien van sleurgeeuw ontsteltenis
bottleneck kjieuwt jankjammert over de nasleep der troostrijk talmende tralieën
mak wordt maak wordt smaak van smakelijk opgerekt rijkhalzende harmonieën

Guitar Workshop, wat knutsel en gefrutsel, de naald zakt weer mooi in de groef
hij loopt weer als een zonnetje compleet met grinten gegrom en sonische snoef
Hymas en Hammer waren de ware Silverline schrijvers voor Jeff’s briljanten buit
verstomd natierend op ‘n bolero, stuitert de ver strekkende stemversterker eruit

zoeken
zoeken